VĂN HÓA

Lễ hội truyền thống Côn Sơn - Kiếp Bạc từ lâu đã trở thành nét đặc sắc của văn hóa xứ đông. Lễ hội được tổ chức hằng năm vào mùa xuân và mùa thu, tại Khu Di tích lịch sử - văn hóa Côn Sơn - Kiếp Bạc. Lễ hội mùa xuân diễn ra từ ngày 14 đến 23 tháng giêng âm lịch. Lễ hội mùa thu được tổ chức từ ngày 10 đến 20 tháng tám âm lịch. Các nghi lễ được thực hiện theo phong cách truyền thống xưa, nhằm tôn vinh công đức của các danh nhân và bảo tồn giá trị văn hóa từ nhiều đời nay.

Vào lúc 13 giờ ngày 12/7 (giờ Paris), khoảng 18 giờ cùng ngày Việt Nam, tại Kỳ họp lần thứ 47 diễn ra tại thủ đô Paris (Pháp), Ủy ban Di sản Thế giới (UNESCO) đã xem xét và thông qua đề cử Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản Thế giới. 

Vùng đất Hải Phòng gắn liền với vị nữ anh hùng dân tộc tiêu biểu của nước ta thời kỳ đầu công nguyên: Nữ tướng Lê Chân, người mở đất cõi An Biên, đặt nền móng cho thành phố Hải Phòng ngày nay. Công lao to lớn của bà được lịch sử ghi danh, hậu thế bao đời tri ân và kính ngưỡng.

Đền Mõ ở xã Ngũ Phúc, huyện Kiến Thụy là nơi thờ Công chùa Quỳnh Trân Triều Trần, con gái vua Trần Thánh Tông, chị gái vua Trần Nhân Tông, người có công lớn với dân với nước. Nơi đây, vào dịp đầu xuân, từ 12 đến 14/2 Âm lịch diễn ra lễ hội truyền thống, Lễ hội Đền - Chùa Mõ, tưởng nhớ, tri ân công chúa Quỳnh Trân. 

Lễ hội vật Vĩnh Khê (phường An Đồng, quận An Dương) được hình thành từ thời nhà Trần thế kỷ 14, gắn liền với tín ngưỡng tôn thờ, tưởng nhớ và tri ân công đức của Nhị vị Thành hoàng làng là ngài Vũ Dao, Vũ Sào - những vị tướng tài ba có công giúp đỡ dân nghèo, xây dựng làng Vĩnh Khê trở thành vùng quê thái bình, hạnh phúc. Lễ hội vật hằng năm được tổ chức trong 3 ngày đầu xuân, ngày mồng 7 tháng Giêng là ngày chính hội.

Hát Đúm Thủy Nguyên gắn bó với sự hình thành và phát triển dân cư, tập trung chủ yếu ở vùng nông nghiệp. Có thể nói quê hương của Hát Đúm Hải Phòng là xã Phục Lễ, Phả Lễ, Lập Lễ (Thủy Nguyên), nơi có số lượng bài ca, đề tài, nội dung tư tưởng phong phú, đa dạng.

Lễ hội Bơi trải đền, chùa Ngọ Dương (xã An Hòa, huyện An Dương, thành phố Hải Phòng), được tổ chức gắn liền với sự tích thờ vị Thành hoàng làng Ngọ Dương là Hoàng Độ cư sĩ (quê ở xã Nại Thượng, nay thuộc huyện Kim Thành, Hải Dương).

Được mệnh danh là vùng đất huyền thoại, Đồ Sơn mang trong mình vẻ đẹp hùng vĩ và nên thơ của trời mây sóng nước, ghi dấu những truyền thuyết xưa và nay. Vùng đất giàu truyền thống văn hóa với nhiều di tích lịch sử và danh thắng mang đặc trưng của miền biển. Trong đó, nổi bật và đặc sắc nhất là Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn. Hàng năm đến ngày 9/8 Âm lịch, người dân khắp nơi lại rộn rã kéo về Đồ Sơn để xem lễ hội chọi trâu - Một trong những lễ hội độc đáo nhất của cư dân đồng bằng Bắc Bộ.

Lễ hội Xa Mã - Rước kiệu đình Hoàng Châu gắn với di tích lịch sử quốc gia đình Hoàng Châu, xã Hoàng Châu, huyện Cát Hải, thành phố Hải Phòng. Lễ hội truyền thống được tổ chức từ ngày mùng 9 – 12 tháng Sáu Âm lịch hằng năm, để kỷ niệm ngày dân làng dựng đình, tạ ơn đức vua bà Nam Hải và đức vua Đông Hải đã hiển linh giúp dân đưa bè gỗ từ biển Quảng Ninh về dựng đình; tri ân 2 vị Thành hoàng Đô nguyên soái và Phó nguyên soái có công tiễu trừ hải tặc, dạy dân nghề đánh bắt cá; và là thời gian ngư nhàn của ngư dân ven biển Cát Hải, cầu mong thần linh biển cả - thủy thần bảo trợ cho mùa ra khơi đánh bắt cá được an toàn, bội thu.

Ngày 5/2 (tức ngày 15 tháng Giêng năm Quý Mão), tại Khu di tích quốc gia Từ Lương Xâm (phường Nam Hải, quận Hải An), Quận ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam quận Hải An và phường Nam Hải đã tổ chức Khai hội Từ Lương Xâm, kỷ niệm 1085 năm Chiến thắng Sông Bạch Đằng và 1079 năm ngày mất của Đức Ngô Vương Quyền.