Lăng – miếu Đôn Nghĩa thuộc phường Vĩnh Niệm, quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng. Trong tiến trình lịch sử phát triển của thành phố Cảng, Vĩnh Niệm thuộc tổng An Dương cũ bao gồm các làng Nghĩa Xá, Niệm Nghĩa, Đôn Nghĩa vốn là chốn cố hương của Tứ dương hầu Phạm Tử Nghi, một dũng tướng lừng danh của Vương Triều Mạc, thế kỷ 16, có nhiều công lao với làng xã, quê hương miền Duyên Hải ngày nay.
Lăng – miếu Đôn Nghĩa thuộc phường Vĩnh Niệm, quận Lê Chân, thành phố Hải Phòng. Trong tiến trình lịch sử phát triển của thành phố Cảng, Vĩnh Niệm thuộc tổng An Dương cũ bao gồm các làng Nghĩa Xá, Niệm Nghĩa, Đôn Nghĩa vốn là chốn cố hương của Tứ dương hầu Phạm Tử Nghi, một dũng tướng lừng danh của Vương Triều Mạc, thế kỷ 16, có nhiều công lao với làng xã, quê hương miền Duyên Hải ngày nay.
Cố hương Lăng – Miếu Đôn kỳ kính
Vãng tích, Thiên Lôi, Niệm bất vong
Dịch nghĩa:
Quê xưa lăng miếu, Đôn cầu kính
Tích cũ Thiên Lôi, Niệm không quên
Câu đối dã phác họa một cách cụ thể thân thế, sự nghiệp, tài năng của nhân vật lịch sử Phạm Tử Nghi được nhân dân trân trọng, lưu truyền qua nhiều thế hệ. Từ một thanh niên nơi thôn dã, có sức khỏe do hăng say luyện tập võ nghệ, lớn lên trở thành một võ tướng của Vương Triều Mạc. Công lao hàng đầu của Phạm Tử Nghi đối với quê hương làng xã là việc ông đắp con đường để luyện tập võ nghệ, đồng thời là con đê ngăn nước mặn dài hơn 3 dặm, hàng trăm năm sau dân sở tại vẫn tiếp tục bồi đắp, chống sự xâm thực của nước biển, bảo vệ mùa màng, làng xóm, dấu tích còn lại đến ngày nay là con đường Thiên Lôi.
Trưởng thành từ quê hương Vĩnh Niệm ra giúp Vương Triều Mạc. Phạm Tử Nghi đã trở thành một võ tướng của Triều Mạc với tước Tứ dương hầu năm 1547. Tên tuổi của ông được nhiều bộ sử chép. Năm 1547, sau khi Mạc Phúc Hải chết, vua nối ngôi là Mạc Phúc Nguyên mới 5 tuổi, Phạm Tử Nghi là người chủ trương lập Hoằng Vương Chính Trung, là người từng trải chiến trận lên làm vua, nhưng không được chấp thuận. Về sau chủ trường lập vua để lãnh đạo đất nước trong bối cảnh phức tạp lúc đó của Phạm Tử Nghi, đã được giới nghiên cứu sử học Việt Nam ghi nhận, ở ông một quan điểm thực tế, cởi mở không bị ràng buộc bởi chế độ trưởng nam nặng nề của nho giáo.
Cuộc đời binh nghiệp của ông xứng danh là một dũng tướng của Vương Triều Mạc, có tinh thần dân tộc, có ý chí phản kháng, chống lại mưu đồ thâm độc của chủ nghĩa bành trướng Đại Minh. Phạm Tử nghi được nhân dân quê hương trân trọng, quý mến. Những đền, đình, lăng, miếu liên quan đến thân thế, sự nghiệp của ông, đều được nhân dân và chính quyền địa phương tôn tạo, bảo vệ.
Khu di tích lăng - miếu Đôn Nghĩa đã trở thành một chỉnh thể công trình kiến trúc văn hóa, gồm bái đường, hậu cung, khu lăng mộ và khu vực cảnh quan thiên nhiên với vườn hoa chậu cảnh, đặc biệt số lượng cây cổ thụ gắn liền với khu vực lăng - miếu như đa, si, đại, góp phần làm tăng thêm vẻ tôn nghiêm, u tịnh của khu di tích. Hiện nay lăng - miếu Đôn Nghĩa còn bảo lưu được nhiều di vật cổ là đồ tế tự bằng gỗ sơn son thếp vàng rực rỡ, mang giá trị mỹ thuật thời Nguyễn cuối thế kỷ 19 như: cửa võng, kiệu bát cống, lonh đình, bát biểu, mốt số di vật là đồ đồng, đồ sứ như bộ tam sự, rùa, hạc, bát hương đồng và men sứ…
Toàn bộ khu lăng - miếu nằm trong hệ thống tường bao quanh có cổng xây cất theo lối chồng diềm 8 mái, bên trong cổng đặt bức bình phong xây theo lối cuốn thư soi bóng xuống hồ nước trong xanh phía sau kiến trúc tòa miếu thờ là khu lăng mộ Phạm Tử Nghi.
Hiện khu di tích lăng - miếu Đôn Nghĩa đã được tu tạo. Vào dịp kỷ niệm ngày sinh 02 – 02 và ngày hóa 14 - 9 Âm lịch, lễ hội diễn ra đơn giản và có nhiêu trò bách hý dân gian, thu hút khách thập phương đến với tấm lòng thành nơi tín ngưỡng tôn giáo của địa phương.
Lăng – miếu Đôn Nghĩa được Nhà nước xếp hạng di tích lịch sử văn hóa năm 2001.